Eylemleri İle Tarihi Değiştiren 6 Çocuk Hükümdar

Günümüzden uzun zaman önce örneğin kadim zamanlarda, yönetici sınıfa mensup ailelerde dünyaya gelen çocukların nasıl bir yaşam sürecekleri üzerinde pek de söz hakları yoktu. Şartlar ve imkânlar ne olacakları ve ne olamayacakları az çok belliydi. Elbette nadir de olsa kendisine farklı bir yol çizebilen soylular da vardı. Fakat hükümdar ailesinde dünyaya gelen bir çocuğun istekleri neredeyse bütünüyle, önemsiz bir şeydi. Öyle ki tahtın varisleri, eğer icap ederse henüz çocuk yaşta tahta çıkmak, koca bir imparatorluğun ve sayısız insanın sorumluluğunu sırtlarına almak zorundalardı. Öyle de yaptılar. Evet, kadim zamanlar oldukça ilginç bir yaşamın öznesi olan çocuk hükümdarlar ile dolu. Fakat bunlardan bazıları yaptıkları, yapmadıkları, başarıları ve başarısızlıkları ile tarihe geçmiş durumda. İşte Kraliçe Mary’den Fulin’e eylemleri ile tarihi değiştiren 6 çocuk hükümdar.

1. XIII. Ptolemaios

Antik Mısır’ın son Helenistik kökenli Ptolemy hanedanının hükümdarlarından biri olan XIII. Ptolemaios veya tam adıyla XIII. Ptolemaios Theos Philopator tarihi değiştiren çocuk hükümdarlar listesinde yer almayı fazlasıyla hak eden bir yönetici. Milattan önce 50 veya 51 yılında, henüz yalnızca 11 veya 12 yaşındayken Antik Mısır tahtına oturan bu çocuk firavun iktidara geldikten kısa bir süre sonra Antik Mısır’daki yaygın bir geleneğin sonucu olarak kız kardeşi ile evlendi. Ancak eşi ve kardeşi ünlü Kleopatra’dan başkası değildi. Kendisini Kleopatra’nın gölgesinde bulan XIII. Ptolemaios, Antik Mısır sarayındaki etkili isimleri yanına çekerek milattan önce 48 yılında düzenlenen bir komplo ile Kleopatra’yı ülkesinden uzaklaştırmayı başardı. Böylece kanlı bir iç savaşın da fitilini ateşlemiş oldu. Tarihte en erken yaşta tahta çıkan hükümdarlardan bir olan XIII. Ptolemaios antik dönemi şekillendiren bazı olayların esas figürlerinden biri haline geldi, ne var ki iktidarını Kleopatra’ya kaptırmaktan kurtulamadı.

2. Fulin

Çin’in Qing hanedanının üçüncü imparatoru Fulin (Shunzhi İmparatoru adıyla da anılıyor) babasının ölümünün ardından 1643 yılında tahta çıktı. Siyasi komploların ve entrikaların eksik olmadığı imparatorluk sarayına geldiğin yalnızca 5 yaşındaydı. Bu nedenle tahtta kaldığı birkaç yıl boyunca iktidarın gerçek sahibi Dorgon isimli amcasıydı. Ancak Dorgon’un 1650 yılında hayatını kaybetmesi Fulin’in gerçek anlamıyla imparator olmasını sağladı. Fakat hâlâ küçük bir çocuktu, 12 yaşındaydı. Yine de siyasi düşmanlarıyla mücadele edebilmek içi ittifaklar kurması gerektiğini bilecek kadar tecrübeli, yolsuzlukla sonuna kadar savaşabilecek kadar cesurdu. 1661 yılında, 22 yaşındayken hayatını kaybetti. Tarihteki en önemli çocuk hükümdarlar listesinde yer alan Shunzhi İmparatoru, bugün bilim ve özellikle de astronomi çalışmalarıyla ve farklı inançlara karşı hoşgörülü yaklaşımıyla hatırlanıyor.

3. Elagabalus

Elagabalus, listemizdeki diğer hükümdarlar düşünüldüğünde hayli ileri bir yaşta iktidara geldi. Roma İmparatoru olarak taç giydiğinde 15 yaşındaydı. Elagabalus iktidarı tüm Romalılar için oldukça tuhaf ve karanlık bir dönemin başlangıcı olacaktı. Bir isyanın ardından imparatorluğun yönetimini ele geçirmişti. İlk icraatı ise imparatorluğun baş tanrısını değiştirmek oldu. İmparator, takip eden yıllarda kadın kıyafetleri giymeyi, fuhuş yapmayı ve atlı araba sürücüsüyle romantik ilişkiler yaşamayı da içeren cinsel aşırılıklarıyla nam saldı. İmparatorluktaki yönetim geleneklerini küçümsüyor, senatörleri açıkça aşağılamaktan çekinmiyordu. Pek çok kişiye göre Roma’nın en yozlaşmış imparatorları arasında yer alıyordu. İşte tüm bu sebeplerle bir suikasta uğradı ve18 yaşındayken hayatını kaybetti.

4. Tutankamon

1922 yılında keşfedilen ünlü mezar odası ile bilinen Tutankamon, milattan önce 14. yüzyılda 10 yıllık bir iktidarın sahibi olmuştu. Bazı kaynaklara göre bu çocuk firavun iktidarı ele aldığında sadece 8 yaşındaydı. Bazı kaynaklar ise en fazla 10 yaşında olduğunu yazıyor. Tutankamon küçük yaşına rağmen bazı büyük toplumsal değişikliklere imza atmayı başarmıştı. Bunlardan en önemlisi, o yıllarda Antik Mısır’da “kafir kral”  olarak isimlendirilen babası Akhenaten’in sevilmeyen reformlarına son vermesiydi. Tutankamon, Antik Mısır’a Akhenaten ile birlikte gelen tek tanrı dinini ortadan kaldırdı ve Mısır’ın kadim inanıcının yeniden egemen olmasını sağladı. 19 Yaşında, bilinmeyen bir sebepten yaşamını kaybetti.

5. Kraliçe Mary

En etkili çocuk hükümdarlar listemizdeki İskoçya Kraliçesi Mary henüz 18 yaşına gelmeden iki farklı ülkenin kraliçesi olarak hüküm sürmüştü. İlk kez, 14 Aralık 1542’de babasının ölümü üzerine teamüllere uygun şekilde İskoçya tahtına çıktı. Ne var ki o sırda bir yaşında bile değildi. Mary, kraliçe olduğunda yalnızca 6 günlük bir bebekti.

6. IV. Baudouin

IV. Baudouin veya Kudüslü IV. Baldwin, 1161 yılında dünyaya geldi. Çok küçük yaşta cüzzam hastalığına yakalandığı için “cüzzamlı” olarak anılır oldu. Ne var ki bu, Kudüs Krallığı’nın tahtına oturması dahası önemli askeri zaferler kazanması için bir engel değildi. Kudüslü IV. Baldwin, babası I. Amalric’in ölümünün ardından 15 yaşında iktidara geldi. İktidarı boyunca Selahaddin Eyyubi’ye karşı çok sayıda savunmaya savaşına katıldı. Mısır ve Suriye’nin yöneticisi olarak hüküm sürdü. Kudüslü IV. Baldwin, 23 yaşında hastalığı sebebiyle yaşamını kaybetti.

…