Ara Güler Ve Salvador Dali

2018 yılında kaybettiğimiz Ara Güler yalnızca ülkemizin değil, dünyanın en önemli, en başarılı fotoğraf sanatçılarından biriydi. Kariyeri boyunca pek çok uluslararası dergi ve gazete için çalışan Ara Güler kariyeri boyunca Dustin Hoffman’dan Winston Churchill’e Federico Fellini’den Sophia Loren’e kadar dünyaca ünlü pek çok ismi fotoğrafladı. Bu ünlü isimler arasında İspanyol sürrealist ressam Salvador Dali de yer alıyor. Sanat tarihiyle bir nebze de olsa ilgilenenler veya herhangi bir eserini göz ucuyla da olsa görenler, ressamın pek de “normal” bir kimse olmadığını biliyor. Dali, pek çoklarınca deliliğin sınırlarında gezen bir dâhi olarak kabul ediliyor. Eh, dünyanın en önemli fotoğraf sanatçılarından, bizim Ara Güler’in nesi eksik! Delilikse delilik, yetenekse yetenek! Haliyle bu iki büyük sanatçının bir araya gelmesi oldukça ilginç olaylara sahne oluyor ve ortaya Ara Güler’in gözünden unutulmaz Salvador Dali fotoğrafları çıkıyor. İşte Paris’teki Ara Güler Salvador Dali buluşması hakkında bilmeniz gerekenler.

Ara Güler yalnızca ülkemizin değil, dünyanın en önemli fotoğrafçılarından biriydi

Kariyeri boyunca onlarca uluslararası dergi ve gazete için çalıştı, bazıları fotoğraf sanatının en seçkin ürünlerinden olan sayısız eserin altına imzasını attı

Bazıları onu İstanbul fotoğrafçısı olarak ansa da onun şöhreti ve başarısı çok daha geniş çaplıydı

Bu büyük usta, kariyerinde sayısız portre fotoğrafı da çekti. Fakat Güler’in fotoğraf makinesine poz verenler sıradan insanlar değildi

Dünyanın en önemli fotoğrafçısı, ekseriyetle dünyanın en ünlü simalarını fotoğraflıyordu

Sophia Loren, İndira Ghandi, Bertrand Russel, Dustin Hoffman, Louis Aragon, John Berger, Winston Churcill, Alfred Hitchcock… Güler’in fotoğrafladığı dünyaca ünlü isimlerden sadece bazıları

İspanyol sürrealist ressam Salvador Dali de Güler’in objektifine poz veren isimlerden biri

İlginç bıyıkları, tuhaf evcil hayvanları, kıyafetleri, yaşantısı, davranışları, eserleri… Dali, hem gündelik yaşamını hem eserlerini “aykırı olanın” üzerine inşa eden bir figürdü

Yani Dali’nin deliliğin sınırlarında dolaşan bir dâhi olduğu söylemi pek de hatalı sayılamaz

Peki, kendi alanlarının iki büyük ustası bir araya gelirse ne olur?

Elbette ortaya, delilikle estetiğin sınırlarında dolaşan bir hikâye, eğlenceli anılar ve Güler’in gözünden unutulmaz Dali fotoğrafları çıkar! İşte Ara Güler Salvador Dali buluşması hakkında bilmeniz gerekenler.

Ara Güler, ünlü Time dergisinde çalıştığı yıllarda Salvador Dali’nin fotoğraflarını çekmesi için görevlendirilir

Güler’in kendi tabiriyle “Time dersen dünyada açılmayacak kapı yoktur”

Ancak objektifin karşısındaki isim deliliğiyle ünlü Salvador Dali olunca sorunsuz bir fotoğraf çekimi ne mümkün!

Böylece Güler, Dali’nin sürekli ikametgâhı olan Paris’teki Meurice Oteli’ne gider

Dali’nin yardımcılarından birine Time dergisi muhabiri olduğunu, ünlü ressamı fotoğraflamak istediğini söyler

“101 numaralı odada kalıyor, istersen şansını dene.” yanıtını alır. Bu büyük fotoğrafçı, elbette şansını deneyecektir!

Ara Güler Meurice Oteli’nin 101 numaralı odasının kapısından girdiğinde, Dali ile göz göze gelir ve bir müddet hiç konuşmadan bakışırlar

Bir süre sonra Dali, müthiş bir çeviklikle Ara Güler’in burnunun dibinde biter, neden fotoğrafımı çekmek istiyorsun diye sorar

“Sen Salvador Dali’sin, yeteri kadar meşhursun, onun için.” yanıtını alır. Dedik ya, Güler’in Dali’den nesi eksik delilikse delilik, yetenekse yetenek

Ancak Dali bu, “deliliğine” laf kondurmaz. “Benim, 1 dakikam 25 bin dolardır.” şeklinde karşılık verir

Ara Güler, bir dakikada fotoğraf çekmeyeceğini ayrıca o kadar parası olmadığını söyler. Bunun üzerine İspanyol ressam tarafından kapı dışarı edilir

Sınırları delilik ile estetik arasında çizilecek olan Ara Güler Salvador Dali buluşması gerçekleşmiştir

Ara Güler yine kendi ifadesiyle “bu adam benden de deli, diye düşünür” ve Dali ile ilk karşılaşmasını bir arkadaşına anlatır

Bir parça tesadüf, iyi öykülerin olmazsa olmazıdır. Ara Güler ile Salvador Dali’nin öyküsü de müthiş bir tesadüf sayesinde devam eder. Güler’in Dali ile olan tanışmasını anlattığı arkadaşı, ünlü ressamın vaftiz kızı çıkar!

Böylece bir randevu daha ayarlanır ve Ara Güler soluğu bir kez daha İspanyol ressamın odasında alır

“Ben sizi bir yerden tanıyorum” der Dali ikinci buluşmalarının ilk sözü olarak. “Tabii, New York’taki basın toplantısından tanıyorsunuz” diye karşılık verir usta fotoğrafçı

Oyunu, Dali’nin kurallarına göre oynamaya karar vermiştir. Onun gibi birini fotoğraflayabilmek için onun gibi biri olmak gereklidir

Böylece Ara Güler Salvador Dali buluşmasının ikinci perdesi de başlamış olur, fotoğraf çekimine geçilir

Dali, yaşamının merkezinde yer alan delilik unsurunu fotoğraf çekimine de yansıtır elbette

Çekimler sırasında dans eder, yanından ayırmadığı kılıcının çekerek bir şövalye edasıyla savurur, bir türlü rahat durmaz

Bu sırada poz vermeyi de ihmal etmez. Fakat Ara Güler’e değil, boşluğa! Büyük fotoğrafçı, büyük ressamın güzel bir pozunu bir türlü yakalayamaz

Güler daha sonra bu olayı “Salvador Dali gerçeküstü bir hava yaratıyordu. Poz vermek için değildi yaptığı; günlük yaşamında da gerçeküstü öğelerin peşindeydi.” cümleleriyle ifade edecektir

Güler ile Dali arasındaki bu fotoğraf mücadelesi bir süre boyunca devam eder. Güler, ressamın düzgün bir fotoğrafını çekebilmek için bir ay süren zorlu bir mücadele verecektir

Neticede fotoğraf sanatının büyük ustası, “önce düzgün bir fotoğraf çekelim, sonra sizin istediğiniz pozları da çekeriz” der ve dünyaca ünlü ressamı yola getirmeyi başarır

Dali ile Güler son kez randevulaşırlar. Ertesi sabah erken saatte buluşurlar ve ressam, fotoğrafçısına bu kez gerçekten poz verir

İşte Ara Güler Salvador Dali buluşması bu şekilde sona erer. Bu sıra dışı öykünün en güzel ürünü ise şüphesiz tarihe geçen unutulmaz fotoğraflardır