Yalnızca Elektronik Sigara Kullanan Kişilerde Görülen Tehlikeli Hastalık EVALI Nedir?
Tütün ve sigara kullanımının insan sağlığı üzerinde son derece olumsuz etkileri olduğu bilinen bir gerçek. Öyle ki uzmanlar, sigara kullanıma bağlı sebeplerden dünya genelinde her yıl 8 milyon kişinin hayatını kaybettiğini dile getiriyor. Sigara kullanımı erken ölüm riskini ciddi şekilde artırıyor, sigaranın tüm kanserlerin yüzde 30’undan sorumlu olduğu ifade ediliyor. Bununla birlikte uzmanlar, son dönemde dikkat çekici şekilde popüler hale gelen başka bir husus hakkında uyarıyor: Elektronik sigara. Uzmanlara göre sigaradan daha az zararlı olduğu veya sigarayı bırakmaya yardımcı olabileceği şeklindeki yanlış bilgilerle pazarlanan elektronik sigara da oldukça zararlı. Öyle ki bilim insanları, yalnızca elektronik sigara kullanan kişilerde görülen tehlikeli bir hastalık tespit durumda. Doğrudan elektronik sigara kullanımına bağlı olarak akciğerde hasara yol açan solunum hastalığı, “E-cigarette and Vaping use Associated Lung Injury” veya kısaca EVALI olarak isimlendiriliyor. Gelin, EVALI nedir, belirtileri nelerdir birlikte bakalım.
Tütün ve sigara kullanımının insan sağlığı üzerindeki negatif etkileri uzun zamandır biliniyor
Uzmanlar, sigara kullanımının erken ölüm riskini önemli oranda artırdığını, ayrıca sigaranın tüm kanserlerin yüzde 30’undan sorumlu olduğunu dile getiriyor.
Bilimsel verilere göre dünya genelinde her yıl 8 milyon insan sigara kullanımına bağlı sebeplerden yaşamını kaybediyor
Başta akciğer kanseri olmak üzere koah, hipertansiyon ve damar sertliği gibi kalp ve damar hastalıkları, mide-bağırsak hastalıkları, diyabet, idrar yolu hastalıkları, beyin fonksiyon bozuklukları, unutkanlık, göz tansiyonu ve bazı cilt hastalıkları sigara içenlerde içmeyenlere oranla daha fazla görülüyor. Kısacası sigara ve tütün kullanımı son derece ölümcül ve tehlikeli sağlık sorunlarına neden oluyor. Ancak son dönemde uzmanların ciddi uyarılarda bulunduğu başka bir husus daha var: Elektronik sigara.
Tüm dünyada popüler olan elektronik sigaralar, sigaradan daha az zararlı olduğu söylemi ile pazarlanıyor
Bununla birlikte elektronik sigara kullanımının sigarayı bırakmaya yardımcı olduğunu ileri sürenler de var. Ancak bilim insanlarına göre tüm bu söylemler aldatıcı bir pazarlama kampanyasının ürünü.
Uzmanlar, elektronik sigaranın da insan sağlığı için hayli zararlı olduğunu dile getiriyor
Elektronik sigara çoğu zaman “sigaradan farklı” ve “zararı azaltılmış” ürün olarak pazarlanıyor. Oysa elektronik sigaralar, içerisinde nikotin ve tatlandırıcı bulunan kimyasal sıvıları pilli ısıtma sistemi reaksiyonuyla kimyasal bir aerosole dönüştüren ürünler. Uzmanlara göre özellikle çocuklar ve gençler hedeflenerek tasarlanan bu ürünler, 16 bini aşkın yapay bileşen içeriyor. Ayrıca uzmanlar elektronik sigaranın ve ısıtılmış tütün ürünlerinin sigara bırakmakta kullanılmasının söz konusu olmadığını, bu ürünlerin de tıpkı sigara insan gibi sağlığı için ciddi bir tehdit olduğunu ifade ediyor.
Elektronik sigara kanser, zatürre, astım, kalp ve damar hastalıklarının yanı sıra aniden ortaya çıkan akut hasarlara neden oluyor
Bilim insanları, yalnızca elektronik sigara kullanan kişilerde görülen bir hastalık tanımladı: E-cigarette and Vaping use Associated Lung Injury
Kısaca EVALI olarak adlandırılan hastalık, sadece elektronik sigara kullanan kişilerde oluşan bir akut akciğer hasarı. Bu doğrultuda uzmanlar, elektronik sigaranın kronik yan etkilerinin yanı sıra akut sağlık sorunlarına yol açtığının altını çiziyor.
EVALI, ilk kez 17 yaşındaki bir Amerikalı öğrencide görüldü
Akut solunum yetmezliği şikayetiyle hastaneye başvuran ve her iki akciğerinde yaygın zatürre saptanan hasta üzerinde yapılan detaylı incelemelerde, Amerikalı öğrencinin elektronik sigara kullandığı, akciğerlerini etkileyen hastalığın da doğrudan elektronik sigara kullanımına bağlı olarak ortaya çıktığı tespit edildi.
EVALI belirtileri nelerdir?
EVALI Yeni yeni de olsa hastalık kod sınıflandırmasında yer almaya başlamış durumda. Bu doğrultuda EVALI belirtileri nelerdir sorusunun yanıtı da merak ediliyor. Uzmanlara göre elektronik sigara ve türevlerinin kullanılması halinde ortaya çıkan balgam, öksürük, nefes darlığı, ateş, bulantı, kusma, ishal, kilo kaybı ve iştahsızlık ayrıca akciğer grafisinde her iki tarafta zatürre görünümü, EVALI hastalığına işaret ediyor. Peki, EVALI tedavisi mümkün bir hastalık mı?
EVALI hastalığının tedavi sürecindeki en önemli husus, tütün ve elektronik sigara kullanımını bırakmak
Çünkü hastalık, özellikle de elektronik sigara kullanımının devamı halinde akciğerde hayli tehlikeli ve kalıcı hasarlara neden olabiliyor.
