Ölümsüzlüğün Sırrını Bulduğuna İnanılan Simyacı: Nicolas Flamel

İngiliz yazar J. K. Rowling tarafından kaleme alınan ve sinema filmleriyle büyük bir popülerlik yakalayan Harry Potter serisi, büyülü unsurlarla dolu. Fakat seride gerçek dünyaya ait pek çok nesne ve kavramın yanı sıra bazı insanlar da yer alıyor. İşte onlardan biri de Nicolas Flamel isimli Fransız simyacı. Flamel, tuhaf hikâyesiyle pek çok popüler kültür ürününde kendisine yer bulan bir figür.

Flamel, kimyanın atası olarak kabul edilen ve metalürji, fizik, tıp, astroloji, semiyotik, mistisizm, spiritüalizm ve sanat gibi alanları bünyesinde bulunduran simya ilminin önemli isimlerinden biri olarak kabul ediliyor. Ayrıca bazıları, Flamel’in dokunduğu şeyleri altına çeviren ve ölümsüzlüğün kapılarını aralayan felsefe taşı isimli simya maddesini icat ettiğine inanıyor. Bu sebeple 15. yüzyılda dünyaya gelen Fransız simyacının bugün de aramızda olduğunu düşünenlerin sayısı hiç de az değil. Gerçi, takdir edeceğiniz gibi Flamel ve sıra dışı hikâyesi, oldukça tartışmalı. İşte felsefe taşının mucidi olarak da bilinen Fransız simyacı Nicolas Flamel hakkında bilmeniz gerekenler.

Nicolas Flamel’in sıra dışı öyküsüne geçmeden önce simya ve felsefe taşı kavramlarına yakından bakmakta fayda var

Simya; içerisinde metalürji, fizik, tıp, astroloji, semiyotik, mistisizm, spiritüalizm ve sanat gibi unsurları barındıran oldukça eski bir uğraş sahası

Kimilerine göre simya ilminin izleri, 2500 yıl öncesine kadar uzanıyor. Ayrıca pek çokları simyanın, modern kimyanın atası olduğunu ileri sürüyor

Öte yandan Antik medeniyetlerden modern toplumlara kadar pek çok farklı insan topluluğunda simya ile ilgilenen insanların varlığı biliniyor

Örneğin İngiliz bilim insanı Isaac Newton, tarihteki en ünlü simyacılardan.

Peki, oldukça köklü bir geçmişe sahip olan simya ilminin amacı neydi?

Simyanın amacı en kaba şekliyle doğadaki adi metalleri, altına dönüştürmek

Elbette bu kadim uygulamanın doğanın ve evrenin sırlarına vâkıf olma amacı taşıyan bazı felsefi yönleri de var. Yani simyayı yalnızca maddi kazanç elde etmek isteyenlerin bir uğraşı olarak görmek çok da doğru sayılmaz.

Peki, felsefe taşı nedir?

Felsefe taşı da söz konusu Nicolas Flamel olduğunda tıpkı simya gibi üzerinde dikkatle üzerinde durulması gereken kavramlardan biri. Çünkü tarihteki hemen tüm simyacıların nihai amacı felsefe taşını elde edebilmek olmuş. Peki, felsefe taşı ne işe yarıyor?

Kadim anlatıya göre felsefe taşı demir, kalay, kurşun, çinko, nikel veya bakır gibi sıradan metalleri gümüşe veya altına dönüştürebilen bir simya ürünü

Aynı zamanda hastalıkları iyileştirici ve gençleştirici özelliği olduğuna inanılıyor

Dahası felsefe taşının bir tür ölümsüzlük iksiri olduğuna ve sahibine sonsuz yaşam bahşettiğine inananlar da var. Öte yandan felsefe taşı hakkındaki ilk yazılı kaynaklara milattan sonra 300. yılda rastlanıyor.

Bu ilginç ürün felsefe “taşı” olarak isimlendirilse de bazıları bunun bir tür toz karışımı veya başka bir madde olabileceğini ileri sürüyor

Tarih boyunca simya ile ilgilenen pek çok kişinin ömrünü felsefe taşını bulmaya adadığı biliniyor

Nicolas Flamel’in ise felsefe taşını icat etmeyi başaran ilk ve tek simyacı olduğuna, dolayısıyla sonsuz yaşamın sırrını elde ettiğine inanılıyor. Simya ve felsefe taşına kısaca değindikten sonra, tarihin en ünlü simyacısı ve felsefe taşının mucidi olan Nicolas Flamel’in yaşam öyküsüne geçebiliriz. Ancak ilk önce belirtmemiz gereken bir şey var. İleride de değineceğimiz gibi Nicolas Flamel, simya ve felsefe taşı ilişkisi son derece tartışmalı bir konu. Fakat tarihte Nicolas Flamel ismiyle yaşayan bir insanını varlığı konusunda herhangi bir ihtilaf yok.

Nicolas Flamel, 1330 yılında Paris’te dünyaya geldi. 1418 yılındaki ölümüne kadar da Paris’te yaşadı

Tarihi kayıtlar Flamel’in kitap satıcılığı ve kâtiplik yaptığından söz ediyor

Ayrıca ilk evliliğinden yüklü bir miras sahibi olan Perenelle isimli bir kadınla evlendiği de Flamel hakkında bildiğimiz gerçeklerden. Bununla birlikte çiftin, varlıklı ve yardımsever kişiler olduğu da tarihe düşülen notlar arasında.

Öyle ki çiftin Paris’teki yoksullar ve evsizler için evler inşa ettirdiği ve çeşitli kiliselere yardımda bulunduğu biliniyor

Ne var ki resmi kayıtlarda Nicolas Flamel hakkında daha detaylı bilgilere rastlamak mümkün değil

İşte bu noktada devreye simya ve felsefe taşı giriyor. Flamel’in yaşamını çevreleyen efsaneler, onu ölümünden yüzlerce yıl sonra gördüğünü ileri süren insanların ifadeleriyle başlıyor.

Efsanelerin, efsaneler yaratması sık rastlanan bir durum. Flamel’in bir simyacı olduğuna dair iddiaların kökenleri ise 17. yüzyıla, yani Flamel’in ölümünden yaklaşık 200 yıl sonrasına uzanıyor

17. yüzyılda yazılan bazı simya kitapları, Flamel’in felsefe taşını icat etmeyi başaran ilk simyacı olduğundan bahsediyor.

Ancak daha önceki dönemlerde Flamel ve simya ilişkisinden söz eden neredeyse hiçbir kaynak yok. Peki, Flamel gerçekten de simya ile ilgilenmiş olabilir mi?

Bazı uzmanlara göre bu sorunun yanıtı evet. Ancak yine bu uzmanlara göre Flamel simya ile ilgilendiyse bile bu, basit ve yüzeysel bir meraktan öteye geçmiş olamaz. Oysa 17. yüzyıldaki bazı simya kitapları, Flamel’i simyacıların ustası ve felsefe taşının mucidi olarak gösteriyor. Hatta Flamel’in felsefe taşını icat edebilmek için 21 yıl boyunca uğraştığı, daha sonra eşi Perenelle ile birlikte dünyanın farklı coğrafyalarında ölümsüz bir yaşam sürmeye başladığı yazıyor.

Fransa Kralı XIII. Louis’in, sıra dışı iddiaların ardından Flamel’in mezarını açtırdığı ve mezarın boş olduğu söylencesi de Flamel’in ölümsüz bir yaşam sürdüğü inancını destekleyen unsurlardan biri

Flamel’i usta bir simyacı ve felsefe taşının mucidi olarak gösteren yazmalarda, simya ilminin sırlarını nasıl öğrendiğine de yer veriliyor.

Buna göre Flamel’in simyaya olan ilgisi, bir yabancı tarafından kendisine verilen antik bir el yazması simya kitabı ile başlıyor

Efsaneye göre Flamel, simya alanındaki hünerlerini İbranice olarak yazılan bu kitaptaki kadim bilgilere borçlu

Öte yandan Flamel’in bu kadim simya kitabının sırlarını öğrenmek için gizemli bir yolculuğa çıktığı ve bu yolculuğun bir hakikat arayışına dönüştüğü de Nicolas Flamel efsanesinin dikkat çeken detayları arasında yer alıyor.

Elbette Nicolas Flamel, simya ve felsefe taşı ilişkisine dair tatmin edici kanıtlara sahip değiliz

Bazıları, Flamel’in ölümünden 200 yıl sonra ortaya çıkan efsanenin bir pazarlama stratejisinin ürünü olduğunu düşünüyor. Buna karşın Nicolas Flamel günümüzde de çeşitli popüler kültür ürünlerinde yer buluyor. Dahası Flamel’in gerçekten de usta bir simyacı olduğuna, felsefe taşını icat ettiğine ve halen aramızda dolaştığına inananların sayısı da az değil.

…