Aztek Medeniyetindeki En Önemli 8 Tanrı Ve Tanrıça
15. ve 16. yüzyılda bugün Meksika’nın bulunduğu bölgede yaşayan Aztek halkı, bölgedeki en önemli imparatorluklardan birini kurmuş, geniş bir coğrafyaya etki eden güçlü bir medeniyet inşa etmişti. Bununla birlikte Aztek İmparatorluğu’nu inşa eden insanların yaşam ve düşünme pratikleri hayli ilginçti. Bu ilginç yaşam ve düşünce sisteminin en bariz etkileri ise din alanında ortaya çıkmıştı. 200’den fazla tanrı ve tanrıçanın yer aldığı karmaşık bir inanç sistemi olan Aztek dini, insanların gündelik yaşamındaki en belirleyici unsurları arasında yer alıyordu. Fakat Aztekler için diğerlerinden çok daha önemli olan bazı tanrı ve tanrıçalar vardı! İşte Aztek medeniyetindeki en önemli 8 tanrı ve tanrıça.
1. Huitzilopochtli
Aztekler, her biri evrendeki belirli bir konuda uzmanlaşmış tanrılara inanıyordu. Hava durumu ve doğa olaylarında, tarım ve savaş alanlarındaki tanrı ve tanrıçaların evreni idare etmek gibi bir sorumluluğu vardı.
Huitzilopochtli isimli Aztek savaş ve güneş tanrısı ise Aztek dini içerisindeki en önemli tanrıydı. Meksika yerli halklarının yüce tanrısı olan Huitzilopochtli’nin, aynı zamanda Azteklerin koruyucusu olduğuna inanılıyordu. İmparatorluğun başkentindeki en görkemli tapınaklar onun adına inşa ediliyor, tapınakların en yüksek noktası savaş ve kanı temsil etmesi için kırmızıya boyanıyor ve insan kafatasları ile süsleniyordu!
Bununla birlikte aynı zamanda güneş tanrısı olan Huitzilopochtli’nin kız kardeşi ve ay tanrıçası Coyolxauhqui ile kıyasıya bir rekabet içerisinde olduğuna inanılıyor, gece ve gündüz döngüsü bu rekabet sayesinde var oluyordu! Aztekler, hayatını kaybeden savaşçıların ve doğum sırasında ölen kadınların ruhlarının, sinek kuşu olarak dünyaya geri döndüğüne inanıyordu. İşte Aztek dinindeki en önemli tanrı olan Huitzilopochtli, bu cesur ruhlara eşlik ederek onları onurlandırıyordu…
2. Tezcatlipoca
Tezcatlipoca, Aztek tanrıları içerisinde oldukça önemli bir konuma sahipti. Gecenin ve zamanın tanrısıydı. Savaş ve güneş tanrısı Huitzilopochtli’nin en önemli rakibiydi. Aztek İmparatorluğu’nun parçası olan bazı savaşçı kabileler, asıl büyük savaş tanrısının Huitzilopochtli değil Tezcatlipoca olduğuna inanıyordu.
İmparatorluğun geri kalan büyük bir bölümünde ise Tezcatlipoca ölümle ilişkilendiriliyor, evrendeki kötü gücün sembolü olarak görülüyordu. Aztekler bu kötücül tanrının üzerinde duman tüten bir aynası olduğuna inanıyor, tanrı “sigara içen bir ayna” ile de sembolize ediliyordu.
3. Quetzalcoatl
Tezcatlipoca’nın erkek kardeşi Quetzalcoatl, Azteklerde rüzgarın, yağmurun ve zekanın tanrısıydı. Yalnızca Aztek tanrıları içerisinde değil, Mezoamerikan kültürünün egemen olduğu tüm coğrafyada saygı duyulan bir figürdü. Bir kuş ile yılanın karışımı şeklinde tasvir edilen Quetzalcoatl “tüylü yılan” olarak da anılıyor, bilimin ve öğrenmenin koruyucusu olarak görülüyor, takvimi ve kitapları icat ettiğine inanılıyordu.
4. Coatlicue
Coatlicue, tanrıların ve ölümlülerin annesi olarak görülen önemli bir tanrıçaydı. Ayrıca yıldızları ve Güneş’i doğurduğuna inanılıyordu. Yüzü, iki dişli bir yılan şeklinde tasvir edilen tanrıça, savaş ve tarımla da ilişkilendiriliyordu. Aztek tanrı ve tanrıçaları arasında önemli bir konuma sahip olan Coatlicue aynı zamanda korku duyulan bir tanrıçaydı.
5. Tonatiuh
Genellikle bir güneş diki bazen de sırtında disk taşıyan bir adam şeklinde tasvir edilen Tonatiuh, Aztek dinindeki güneş tanrılarından biriydi. Aynı zamanda savaşçıların hamisi konumundaydı. Öte yandan Azteklerdeki insan kurban etme uygulamasının da merkezinde yer alıyordu!
Aztekler, ısı verebilmesi için Güneş’in beslenmesi gerektiğine inanıyordu. Böylece Güneş karanlığı yenerek her gün ortaya çıkabilirdi. Güneş’i beslemenin en geçerli yolu ise insan kurban etmekti! Aztek savaşçılarının en önemli görevleri arasında Tonatiuh ve diğer güneş tanrılarına kurban verebilmek için savaş esiri toplamak yer alıyordu.
İlginizi çekebilir:
Tüyler Ürperten Bir Ritüel: İnsan Kurban Eden 13 Antik Uygarlık
6. Tlaloc
Yağmurun gizemli tanrısı Tlaloc, büyük yuvarlak gözleri ve sivri dişleri olan tuhaf bir maske takıyordu! Mahsullere hayat veren, bolluğun, bereketin ve toprağın tanrısıydı. Ancak Aztekler, onun yardımsever bir tanrı olduğu kadar, öfkeli olduğunu da biliyordu. Yıkıcı fırtınalar, seller ve şimşekler de onun eseriydi. Bu nedenle Aztek tanrıları içerisinde hem sevilen hem de korkulan bir figürdü.
7. Chalchiuhtlicue
Su tanrıçası Chalchiuhtlicue, Aztek panteonundaki en ilginç figürlerden biriydi. Bu kudretli su tanrıçası, su ile ilgili tüm unsurların da yöneticisi konumundaydı. Diğer su tanrı ve tanrıçalarına benzer şekilde yılanlarla da ilişkilendiriliyordu.
Bununla birlikte barındırdığı zıtlıklar Chalchiuhtlicue isimli tanrıçayı oldukça tuhaf bir konuma yükseltmişti. Doğumun tanrıçası, yenidoğanların koruyucusu olarak kabul ediliyordu. Ancak aynı zamanda kan dökme ve insan kurban etme ritüellerinin de önemli bir parçasıydı.
8. Xipe Totec
Xipe Totec, Azteklerin yaşamında büyük bir öneme sahipti. Çünkü mevsimlerin ve tarımın tanrısıydı. Fedakar bir tanrı olduğu kabul ediliyordu. Aztekler, Xipe Totec’in her hasat mevsiminde insanlara yiyecek sağlayabilmek için kendisini öldürdüğüne daha sonra tekrar dirildiğine inanıyordu. Buna paralel olarak, yüzülmüş bir insan derisi giyen bir adam şeklinde tasvir ediliyordu.
Bu besleyici tanrıya duyulan sevgi, ilginç bir uygulamanın ortaya çıkmasına da neden olmuştu. Bazı mahkumların veya kurban edilmek için seçilen kişilerin derisi yüzülür, canlandırıcı ismi verilen insanlara giydirilir, sonra bu insanlar da öldürülürdü. İnsan derileri son olarak Aztek rahipleri tarafından 20 gün boyunca giyilir, tuhaf gelenek bu şekilde sonlandırılır ve Xipe Totec onurlandırılırdı.
İlginizi çekebilir:
Japon Mitolojisindeki En Önemli 8 Tanrı ve Tanrıça Hakkında Bilmeniz Gerekenler
…
