Gizli tehlike! Covid-19 ölümlerinin çoğu bu hastalığa bağlı

Erzurum Güncel- Adı Latince olduğu için toplum tarafından çok iyi bilinmeyen ancak tüm ölüm sebepleri arasında en önde gelen hastalıklardan biri sepsis. Halk arasında daha çok ‘kan zehirlenmesi’ olarak tarif edilen sepsis, vücudun herhangi bir enfeksiyona tepkisi sonucu kendi dokularına zarar vermesiyle ortaya çıkan ve hayatı tehdit eden bir durumdur. Sepsis, organların yetersiz ve anormal çalışmasına sebep olur. Bu durum organlarda ciddi problemlere ve ani ölüme yol açabilir.

Sepsisin sebebinin vücudun herhangi bir yerinde gelişen enfeksiyon olduğunu söyleyen Türk Yoğun Bakım Derneği Başkanı Prof. Dr. Oktay Demirkıran, sepsisten korunmanın tek yolunun vücutta enfeksiyon oluşumunu engellemek olduğunu ifade etti. Hastaneye yatan her beş hastadan birinin sepsis sebebiyle kaybedildiğine işaret eden Prof. Dr. Demirkıran, “Sepsis dünyadaki bütün hastane ölümleri arasında birinci sırada yer alıyor. Sepsisin hastanede geliştiği düşünülüyor ama herkesin başına gelebilir. Özellikle zatürre, mide ve bağırsak gibi sindirim sisteminin organları, böbrek, mesane ve üriner sistemin diğer organları veya bakteriyemi diye bilinen kan dolaşımı sisteminin enfeksiyonu sebebiyle ortaya çıkar” dedi.

DİŞ APSESİ DEYİP GEÇMEYİN

Prof. Dr. Oktay Demirkıran, sepsinin derideki çizik, diş apsesi, apandisit gibi basit görülen durumlarda, devamlı yatan hastaların sondalarından kaynaklı idrar yolu enfeksiyonu ya da yatak yaraları sonucunda da yaşanabileceğine işaret etti.

HER 2,8 SANİYEDE BİR KİŞİ KAYBEDİLİYOR

Dünyada her yıl yaklaşık 50 milyon sepsis vakasının görüldüğünü ifade eden Prof. Dr. Demirkıran  “Bu vakaların yaklaşık 11 milyonu ölüyor. Her 2,8 saniyede bir kişiyi sepsis nedeniyle kaybediyoruz. Yoğun bakıma giren hastalarının ortalama yüzde 10-40’ında sepsis gelişiyor. Ağır sepsis hastalarının ise ortalama 3,6 organ yetmezliği sebebiyle kaybedilebiliyor” değerlendirmesini yaptı.

COVID-19 DÖNEMİNDE SEPSİS VAKALARI ARTTI

Covid-19 pandemisi nedeniyle vakalarda bir artış görüldüğünü söyleyen Prof. Dr. Demirkıran “Ağır Covid-19 hastalarının ortalama yüzde 60’a yakınında sepsis gelişmektedir. Ancak her Covid-19 hastası sepsis olmaz, hafif, orta ve ağır şekilde geçiren hastalar bulunmaktadır.  Ağır şekilde geçirenlerde organ hasarları meydana gelir” dedi.

HER SANİYE DEĞERLİ

Covid-19’a sebebiyle yaşanan kayıpların büyük bölümünün sebebinin sepsis olduğunu belirten Prof. Dr. Demirkıran, “Enfeksiyonla mücadele için antibiyotik tedavisi, solunum desteği, dolaşım sisteminin korunması ve su kaybını önlemek için sıvı desteği hayatî bir öneme sahiptir. Sepsiste her saniye değerlidir. Bu nedenle sepsisi iyi tanımak, belirtilerinin farkında olmak önemlidir. Covid-19 pandemisinde hastalığı şiddetli geçirenlerin bir kısmında, sepsis nedeniyle çoklu organ yetmezliği görülebilir. Ağır sepsis vakalarında septik şok gelişebilir. Septik şok beraberinde dolaşım sistemi ile başlayan çöküş diğer bütün organ sistemlerini de etkileyerek ölümle sonuçlanabilmektedir” diye anlattı.

Sepsis hakkında farkındalığın düşük olduğunu söyleyen Prof. Dr. Demirkıran “Türk Yoğun Bakım Derneği olarak üç yıl önce başlattığımız ‘Farkına var hayat kurtar’ kampanyası ile topluma sepsisin önemini anlatıyoruz” dedi. 

Türk Yoğun Bakım Derneği Başkanı Prof. Dr. Oktay Demirkıran

SEPSİS BELİRTİLERİ NELER?

Sepsis kendiliğinden geçecek bir hastalık değildir. Basit bir enfeksiyonla başlayıp organ yetmezliğine kadar giden dereceleri vardır. Belirtileri şunlar:

• İdrara çıkışın azalması, idrar yaparken yanma ve acı hissetme
• Solgun renkli, rengi değişmiş veya beneklenmiş cilt görünümü
• Zihin bulanıklığı ve bilişsel fonksiyonlarda azalma
• Kandaki trombosit seviyelerinde düşüklük
• Solunum fonksiyonlarının bozulması ve nefes darlığı
• Kalp ritminin bozulması
• Vücut ısısının düşmesi
• Aşırı kilo kaybı

SEPSİS KİMLERDE GÖRÜLÜR?

• Bebeklerde ve çocuklarda, ileri yaştaki kişilerde ve hamileler,
• Gereksiz ve yanlış antibiyotik kullanımı sebebiyle antibiyotik direnci gelişenler, 
• Çeşitli rahatsızlıklara bağlı bağışıklık sisteminde rahatsızlık gelişenler,
• Dalağı alınmış kişiler,
• Cerrahi işlemler ile girişimsel yöntemler, hem vücudun doğal bağışıklık sistemini zayıflattığı hem de enfeksiyon riskini artırdığı için sepsis gelişebilir.
• Yoğun bakım ünitelerinde tedavisi yapılan hastalarda, dirençli mikroorganizmalara bağlı sepsis tablosu sıklıkla görülür.
• Türkiye Gazetesi