Erzurum’un Eylül ayı 5. Bölge payı açıklandı

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 2023 Yılı Eylül dönemi yatırım teşvik belgesi verilerini paylaştı. Erzurum’un içinde yer aldığı 5’inci Teşvik Bölgesinde 2023 yılı Eylül ayında 74, Ocak – Eylül döneminde 764, 2012 -2023 kaydında 8 bin 370 yatırım teşvik belgesi aldı.

ERZURUM’UN BÖLGE PAYLARI

DOSİAD Araştırma Merkezince yapılan hesaplamalarda, Adıyaman, Aksaray, Bayburt, Çankırı, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Kahramanmaraş, Kilis, Niğde, Ordu, Osmaniye, Sinop, Tokat, Tunceli, Yozgat’la birlikte 16 ilin yer aldığı bölgede Erzurum’un teşvikli yatırım sayısı payı 2023 Eylül ayında yüzde 6,75, Ocak – Eylül ayları kapsamında yüzde 12,56, 12 yıllık düzeyde ise yüzde 8,56 olarak kaydedildi

EYLÜL AYI BÖLGESEL VERİLER

2023 yılı Eylül ayında 1. Bölgede 453, 2’inci Bölgede 250, 3.Bölgede 143, 4’üncü Bölgede 108, 5’inci Bölgede 74, 6’ıncı Bölgede 194 Muhtelif Bölgelerde ise 2 yatırıma teşvik belgesi verildiği bildirildi..

EYLÜL DÖNEMİ SABİT YATIRIM

Öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 1. Bölgede 43,1 milyar, 2. Bölgede 12,1 milyar, 3’üncü Bölgede 16,3 milyar, 4’üncü Bölgede 8,7 milyar, 5’inci Bölgede 3 milyar, 6’ıncı Bölgede 6,1 milyar, muhtelif bölgelerde ise 2,3 milyar TL olarak açıklandı.

OCAK-EYLÜL DÖNEMİ

2023 yılının Ocak-Eylül döneminde 1. Bölgede 4 bin 764, 2’inci Bölgede 2 bin 345, 3’üncü Bölgede bin 505, 4’üncü Bölgede bin 23 adedi, 5’inci Bölgede 764 adedi, 6’ıncı Bölgede bin 400 ve muhtelif bölgelerde ise 52 yatırım teşvik kapsamına alındı.

OCAK-EYLÜL DÖNEMİ SABİT YATIRIM

Teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarının ise 1. Bölgede 299,3 milyar, 2. Bölgede 165,8 milyar, 3. Bölgede 144,3 milyar, 4. Bölgede, 66,6 milyar, 5. Bölgede 73,4 milyar, 6. Bölgede, 50,5 milyar, muhtelif bölgelerde ise 58 milyar TL olduğu aktarıldı.

Bölgelerdedir.

2012 – EYLÜL 2023 DÖNEMİ

Bu dönemde düzenlenen Yatırım Teşvik Belgesi adedinde I. Bölge yüzde 39,4, II. Bölge yüzde 18,0, III.  Bölge yüzde 13,7, IV. Bölge yüzde 9,3, V. Bölge yüzde 7,3, VI. Bölge yüzde 12,0 ve Muhtelif Bölgeler yüzde 0,3 pay aldı.

12 YILLIK SÜREÇ VE SABİT YATIRIM

Öngörülen sabit yatırım tutarı dikkate alındığında ise I. Bölgenin payının yüzde 40,5, II. Bölgenin payının yüzde 18,2, III. Bölgenin payının yüzde 18,8, IV. Bölgenin payının yüzde 7,4, V. Bölgenin payının yüzde 5,6, VI. Bölgenin payının yüzde 4,4 ve Muhtelif Bölgelerin payının yüzde 5,0 olduğu belirlendi.

ERZURUM VERİLERİ

Erzurum’da 2023 yılı Eylül ayı kaydında 4 bölgesel, 1 genel, toplam 5; 2023 Ocak – Eylül ayları düzeyinde 91 bölgesel, 5 genel toplam 96; 2001 – 2023 yılları arasında ise 351 bölgesel, 366 genel kategoride toplam 717 yatırım teşvik belgesine kavuştu.

 

YATIRIM KATEGORİLERİ PAYI

 

DOSİAD tarafından veriler üzerinden gerçekleştirilen hesaplamalara göre, Teşvikli yatırım toplamında bölgesel yatırım payı Eylül ayı döneminde yüzde 80, Ocak – Eylül 2023 döneminde yüzde 95, 2001 – 2023 yılları kapsamında yüzde 48,95 olarak kaydedildi. Genel yatırım payı ise yüzde 51.04 oldu.

 

ERZURUM EYLÜL 2023 VERİLERİ

Erzurum’da Eylül 2023 döneminde 4 bölgesel, 1 genel bazlı yatırım teşvik kapsamına girdi Bölgesel kategorideki yatırımlar için 173, genel yatırımlar için 20, toplam 194 milyon TL yatırım harcaması kaydedildi. Bölgesel çaplı yatırımlar kapsamında 109 kişilik iş kapasitesi oluşturuldu

2023 OCAK – EYLÜL DÖNEMİ

Yılın Ocak – Eylül ayları düzeyinde 91 bölgesel, 5 de genel olmak üzere 96 yatırımın teşvik belgesi aldığı açıklandı. Reel olarak Bölgesel yatırımlar için 5.9 milyar, genel yatırımlar için 293 milyon, toplam 6 milyar 211 milyon TL değerinde harcama yapıldı. Bölgesel yatırımda bin 253, genel yatırımlar kapsamında 95 kişilik istihdam kapasitesi öngörüldü.

2001 – 2022 DÖNEMİ

İlde 2001 – 2023 yılları arasında 351 bölgesel, 366 genel düzeyde toplam 717 yatırım teşvik belgesi aldı. Reel kayıtta, Bölgesel yatırımlar için 17,4 milyar, genel yatırımlar için 19,3 milyar, toplam 36,8 milyar TL tutarında yatırım harcaması kaydedildi. Bölgesel yatırımlarda 11 bin 753, genel yatırımlarla 9 bin 325, toplam 21 bin 78 kişi iş edindi.

YATIRIM TEŞVİK BELGESİ BÜLTENİ -EYLÜL 2023 VERİLERİ-

2023 yılı Eylül ayında 1.224 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir.

1.224 adet Yatırım Teşvik Belgesinin toplam sabit yatırım tutarı toplam 91,7 milyar TL olup, 30.597 kişilik istihdam öngörülmüştür.

Eylül ayında düzenlenen 1.224 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 1.184 adedi yerli firmalar, 40 adedi yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Yerli firmalara düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 82,4 milyar TL olurken, yabancı sermayeli firmalara düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 9,3 milyar TL’dir.

EYLÜL AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI

2023 yılı Eylül ayında verilen teşvik belgelerinin 453 adedi I. Bölgede, 250 adedi II. Bölgede, 143 adedi III. Bölgede, 108 adedi IV. Bölgede, 74 adedi V. Bölgede, 194 adedi VI. Bölgede ve 2 adedi Muhtelif Bölgelerdedir.

Öngörülen toplam sabit yatırım tutarının ise 43,1 milyar TL’si I. Bölgede, 12,1 milyar TL’si II. Bölgede, 16,3 milyar TL’si III. Bölgede, 8,7 milyar TL’si IV. Bölgede, 3 milyar TL’si V. Bölgede, 6,1 milyar TL’si VI. Bölgede ve 2,3 milyar TL’si Muhtelif Bölgelerdedir.

EYLÜL AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN YATIRIM CİNSLERİNE GÖRE DAĞILIMI 

2023 yılı Eylül ayında düzenlenen 1.224 adet belgenin 783 adedi komple yeni yatırım, 356 adedi tevsi, 85 adedi de diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır. Eylül ayında yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 91,7 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 54 milyar TL’si komple yeni yatırım, 32,8 milyar TL’si tevsi ve 5 milyar TL’si de diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır.

EYLÜL AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI

Eylül ayında verilen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 91,7 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 13,4 milyar TL’si Enerji sektöründe, 14,6 milyar TL’si Hizmetler sektöründe, 60,4 milyar TL’si İmalat sektöründe, 2,1 milyar TL’si Madencilik sektöründe ve 1,1 milyar TL’si Tarım sektöründedir.

EYLÜL AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN DESTEK SINIFINA GÖRE DAĞILIMI

Eylül ayında düzenlenen 1.224 adet yatırım teşvik belgesinin 1.011 adedi Bölgesel (Bölgesel mahiyetteki yatırımların 1 adedi Cazibe Merkezi Programı kapsamında düzenlenmiştir), 205 adedi Genel ve 8 adedi ise Stratejik (8 adedi de Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır) mahiyete sahiptir. Yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 91,7 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 69,1 milyar TL’si Bölgesel (241 milyon TL’si Cazibe Merkezi Programı kapsamında), 22,2 milyar TL’si Genel ve 398 milyon TL’si Stratejik (398 milyon TL’nin tamamı Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır) mahiyetteki yatırımlara aittir.

2023 YILI OCAK-EYLÜL DÖNEMİ GELİŞMELERİ

Ocak-Eylül Dönemi Yatırım Teşvik Belgelerinin Genel Karakteristikleri

2023 yılı Ocak-Eylül döneminde, öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 858 milyar TL olan toplam 11.853 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir. Düzenlenen belgelerde 255.061 kişilik istihdam öngörülmektedir.

Ocak-Eylül döneminde düzenlenen 11.853 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 11.492 adedi yerli firmalar, 361 adedi yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Yerli firmalar için düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 798,1 milyar TL olurken, yabancı sermayeli firmalar için düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 59,9 milyar TL’dir.

OCAK-EYLÜL DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI

2023 yılının Ocak-Eylül döneminde verilen teşvik belgelerinin 4.764 adedi I. Bölgede, 2.345 adedi II. Bölgede, 1.505 adedi III. Bölgede, 1.023 adedi IV. Bölgede, 764 adedi V. Bölgede, 1.400 adedi VI. Bölgede ve 52 adedi ise Muhtelif Bölgelerdedir.

Teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarının ise 299,3 milyar TL’si I. Bölgede, 165,8 milyar TL’si II. Bölgede, 144,3 milyar TL’si III. Bölgede, 66,6 milyar TL’si IV. Bölgede, 73,4 milyar TL’si V. Bölgede, 50,5 milyar TL’si VI. Bölgede ve 58 milyar TL’si ise Muhtelif Bölgelerdedir.

OCAK-EYLÜL DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN YATIRIM CİNSLERİNE GÖRE DAĞILIMI

2023 yılı Ocak-Eylül döneminde düzenlenen 11.853 adet belgenin 7.743 adedi komple yeni yatırım, 3.360 adedi tevsi, 750 adedi de diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır. Ocak-Eylül döneminde yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 858 milyar TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 591,4 milyar TL’si komple yeni yatırım, 212,4 milyar TL’si tevsi ve 54,2 milyar TL’si ise diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır.

OCAK-EYLÜL DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI

Ocak-Eylül döneminde verilen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 858 milyar TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 181,3 milyar TL’si Enerji sektöründe, 198,2 milyar TL’si Hizmetler sektöründe, 450,8 milyar TL’si İmalat sektöründe, 16 milyar TL’si Madencilik sektöründe ve 11,7 milyar TL’si ise Tarım sektöründedir.

Ocak-Eylül döneminde düzenlenen 11.853 adet yatırım teşvik belgesinin 9.611 adedi Bölgesel (Bölgesel mahiyetteki yatırımların 315 adedi Cazibe Merkezi Programı kapsamında düzenlenmiştir), 2.190 adedi Genel ve 52 adedi ise Stratejik (47 adedi Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır). Yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 858 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 537,8 milyar TL’si Bölgesel (44,7 milyar TL’si Cazibe Merkezi Programı kapsamında), 279 milyar TL’si Genel ve 41,2 milyar TL’si Stratejik (5,5 milyar TL’si Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır) mahiyetteki yatırımlara aittir.

2012/3305 SAYILI KARAR DÖNEMİNDEKİ BİRİKİMLİ GELİŞMELER (20.06.2012 – EYLÜL 2023)

Yatırım Teşvik Belgelerinin Genel Karakteristikleri

20 Haziran 2012 tarihinden Eylül 2023 sonuna kadar 84.141 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir. Düzenlenen Yatırım Teşvik Belgelerinin 80.664 adedi yerli firmalar, 3.477 adedi de yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Bu dönemde yerli firmalara düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 6,34 trilyon TL olurken, yabancı sermayeli firmalara düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı ise 1,59 trilyon TL’dir.

Bu dönemde düzenlenen Yatırım Teşvik Belgesi adedinde I. Bölge yüzde 39,4, II. Bölge yüzde 18,0, III.  Bölge yüzde 13,7, IV. Bölge yüzde 9,3, V. Bölge yüzde 7,3, VI. Bölge yüzde 12,0 ve Muhtelif Bölgeler yüzde 0,3 pay almıştır. Öngörülen sabit yatırım tutarı dikkate alındığında ise I. Bölgenin payının yüzde 40,5, II. Bölgenin payının yüzde 18,2, III. Bölgenin payının yüzde 18,8, IV. Bölgenin payının yüzde 7,4, V. Bölgenin payının yüzde 5,6, VI. Bölgenin payının yüzde 4,4 ve Muhtelif Bölgelerin payının yüzde 5,0 olduğu görülmektedir.

YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN YATIRIM CİNSLERİNE GÖRE DAĞILIMI

20 Haziran 2012 tarihinden Eylül 2023 sonuna kadar düzenlenen 84.141 adet teşvik belgesinin 52.400 adedi Komple Yeni Yatırım, 25.401 adedi Tevsi ve 6.340 adedi Modernizasyon, Entegrasyon vb. diğer mahiyetteki yatırımlara aittir. Bu dönemde öngörülen 7,93 trilyon TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 5,02 trilyon TL’si Komple Yeni Yatırım, 2,30 trilyon TL’si Tevsi Yatırım ve 616,3 milyar TL’si Modernizasyon, Entegrasyon vb. diğer mahiyetteki yatırımlardır.

YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN DESTEK SINIFINA GÖRE DAĞILIMI

20 Haziran 2012 tarihinden Eylül 2023 sonuna kadar düzenlenen 84.141 adet yatırım teşvik belgesinin 55.244 adedi Bölgesel (Bölgesel mahiyetteki yatırımların 958 adedi Cazibe Merkezi Programı kapsamında düzenlenmiştir), 95 adedi Büyük Ölçekli, 28.617 adedi Genel ve 185 adedi ise Stratejik (102 adedi Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır) mahiyete sahiptir. Yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 7,93 trilyon TL’lik sabit yatırım tutarının 4,29 trilyon TL’si Bölgesel (130,8 milyar TL’si Cazibe Merkezi Programı kapsamında), 437,1 milyar TL’si Büyük Ölçekli, 2,2 trilyon TL’si Genel, 1 trilyon TL’si Stratejik (13,8 milyar TL’si Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır) mahiyetteki yatırımlara aittir.

YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI

20 Haziran 2012 tarihinden Eylül 2023 sonuna kadar düzenlenen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 7,93 trilyon TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 1,8 trilyon TL’si Enerji, 2,09 trilyon TL’si Hizmetler, 3,68 trilyon TL’si İmalat, 266,4 milyar TL’si Madencilik ve 102,5 milyar TL’si Tarım sektörlerindedir.

Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar Kapsamında Düzenlenen Belgeler

2012 yılından itibaren Yatırım Teşvik Sistemi kapsamında yatırımlar desteklenmekle birlikte ülkemiz için stratejik önemi haiz özel nitelikli projeler ile teknolojik dönüşüm sağlayacak yatırımların desteklenmesine yönelik hazırlanan proje bazlı teşvik sistemine ilişkin usul ve esasları belirleyen “Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar” 26/11/2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Söz konusu düzenleme ile kalkınma planları ve yıllık programlarda öngörülen hedefler doğrultusunda ülkemizin mevcut veya gelecekte ortaya çıkabilecek ihtiyaçlarını karşılama, arz güvenliğini sağlama, dışa bağımlılığını azaltma, teknolojik dönüşümünü sağlama, yenilikçi, Ar-Ge yoğun ve katma değeri yüksek olma niteliklerini haiz yatırımların proje bazlı olarak desteklenmesi amaçlanmaktadır.

Uygulama sürecinde, sistemin amacına uygun olarak belirlenecek yatırım konularında yapılacak sabit yatırım tutarı 1 milyar TL’nin üzerinde olan yatırım projelerine ilişkin müracaatlar Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından davet veya çağrı usulü ile toplanmaktadır.

Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar kapsamında 62 teşvik belgesi düzenlenmiştir. Söz konusu belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 834,7 milyar TL, öngörülen istihdam ise 47 bin141 kişidir.