Erzurum’u işgalden kurtaran askerin emaneti Somunoğlu Konağı harabeye döndü

Erzurum Güncel- Kızı Hatice Somunoğlu’nun korumak için uzun yıllar çaba verdiği tarihi konak, ölümünün ardından kimsesiz kaldı. Kentsel dönüşüm çalışmaları sırasında zarar gören yapının, ihbar üzerine yıkımı durduruldu ancak akıbeti merak konusu.

Manolya BULUT-PUSULA

Erzurum’un Yakutiye ilçesinde Ulu Camii ve Olgunlaşma Enstitüsü arasında bulunan harabe konak, bir Türk subayına ait. 12 Mart 1918 günü Erzurum’u Ermeni işgalinden kurtarmak için şehre ilk adım atanlardan Yedek Subay Ahmet Edip Somunoğlu’nun baba evi olan tescilli konak, şimdilerde tanınmaz halde.

Konağın son sahibi de ölünce…

Erzurum’u Ermeni işgalinden kurtarmak için mücadele verirken ayağından vurulan ve gazi olarak yaşamını sürdüren Yedek Subay Ahmet Edip Somunoğlu’nun konağı, tarihi hatıralarla dolu. 95 yaşında hayatını kaybeden kızı Hatice Somunoğlu’nun konağı korumak için yıllarca verdiği çaba sonuçsuz kaldı. Ömrünün son yıllarına kadar baba evinde yaşamını sürdüren ancak konağın kamulaştırılarak Büyükşehir Belediyesi’nce onarılıp müzeye dönüştürüleceğini öğrenince taşındığı apartman dairesinde hayata gözlerini yuman Hatice Somunoğlu’nun anıları, harabeye dönüştü. Birçok müteahhitin yıkıp yerine apartman yapmak için yüksek fiyatlar teklif ettiği Hatice Somunoğlu, babasının hatıralarına sahip çıkarak gelen teklifleri geri çevirmişti.

Enkaza döndü

Hatice Somunoğlu’nun 2014 yılında vefatının ardından sahipsiz kalan tescilli yapı, zamanla çürüdü. Bakımsızlıktan içindeki işlemelerin, tarihi tandırın, kırlangıç çatının bir bir döküldüğü konak tanınmaz hale geldi. Geçtiğimiz yıl çevresindeki kentsel dönüşüm çalışmaları esnasında da zarar gören, ekiplerin yıkmaya kalkıştığı konak, mahalle sakinlerinin ihbarı üzerine kurtarıldı. Ancak 1876’da Hacı Mustafa Bey tarafından yaptırılan konaktan geriye çok az şey kaldı. Çevresindeki binaların kentsel dönüşüm çalışmalarıyla tamamen yıkıldığı tescilli yapı, harabe haliyle tek başına kaldı. Yapının restore edilip edilmeyeceği, akıbetinin ne olacağı ise merak konusu.

Konağı kurtarın!

Erzurum Kalkınma Vakfı (ERVAK) Başkanı Erdal Güzel, konağın bir an önce kurtarılması gerektiğini söyleyerek, “Burası Erzurum tarihi açısından, milli mücadele açısından tarihi öneme sahip bir konak. Sahibi Yedek Subay Ahmet Edip Somunoğlu, Erzurum’u kurtarmak için şehre ilk giren asker. Ermeniler tarafından ayağından vurularak da gazi olmuştur. O öldükten sonra konak, kızı Hatice Somunoğlu’na kaldı. Uzun yıllar konakta yaşadı, hiç evlenmedi. Kendi imkanlarıyla konağı onardı, ayakta tutmaya çalıştı. Daha sonra konak tescillenerek kamulaştırıldı. Yıllar önce Büyükşehir Belediyesi sorumluluğuna alındı. Hatice hanım da en son konaktan ayrılarak bir apartman dairesine yerleşti, orada hayatını kaybetti. Hatice hanımın vefatından sonra konak iyice sahipsiz kaldı. Yıllar içinde çok zarar gördü. Bizim isteğimiz daha fazla zarar görmeden içerisinden kurtarılabilecek ne varsa kurtarılması, aslına uygun şekilde restore edilmesidir” dedi.