Maymun Çiçeği Hastalığına Dair Bilmeniz Gerekenler
Henüz Covid-19 salgınından tam olarak kurtulamadığımız şu günlerde, dünya yeni bir salgın tehlikesiyle karşı karşıya olabilir! Yoğun olarak Batı Afrika ülkelerinde görülen “maymun çiçeği” virüsü farklı kıtalarda da görüldü. Bu sebeple, “yeni bir küresel salgın mı başlıyor” sorusu akıllara geliyor. Kısa süre önce, Afrika’daki vakaların yanı sıra Avrupa’nın farklı ülkelerinde de maymun çiçeği virüsü tespit edildi. Son olarak, virüsünün Amerika Birleşik Devletleri’nde de ortaya çıkmasıyla salgın tehlikesi ile ilgili endişeler giderek yükseliyor. Peki, gerçekten yeni bir salgın başlayabilir mi? İşte maymun çiçeği hastalığı ile ilgili bilmeniz gerekenler…
Maymun çiçeği hastalığı nedir?
Maymun çiçeği hastalığı ilk olarak Orta ve Batı Afrika’nın tropikal yağmur ormanlarında ortaya çıkan bulaşıcı bir hastalık. Hastalık, 1958 yılında maymun kolonilerinde çiçek hastalığına benzer semptomların fark edilmesiyle keşfedilmişti. Bu sebeple maymun çiçeği adını almıştı. Bu hastalığa yakalana ilk insan ise, 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde görülmüştü. Vaka sayılarında son dönemlerde artış yaşansa da, virüs normalde oldukça nadir görülüyor.
Hastalığın belirtileri neler?
Öncelikle şunu belirtmekte fayda var, hastalığın “kuluçka süresi” 6-13 gün arasında değişiyor. En yaygın belirtileri ise ateş, şiddetli baş ağrısı, kas ağrıları, lenf bezlerinde şişkinlik ve halsizlik. Ayrıca hastalığın ilerleyen dönemlerinde bazı vakalarda “deri döküntüsüne” de rastlanıyor.
Maymun çiçeği nasıl bulaşıyor ve tedavisi nedir?
Hastalık, çoğu zaman kemirgenler veya primatlar gibi vahşi hayvanlar sebebiyle insanlara bulaşıyor. Ancak, maymun çiçeğinin insandan insana da bulaşması mümkün! Hastalığa yakalanan bir kişiyle yakın temas halinde olmak virüsün bulaşma riskini artıyor. Solunum yolları ve vücut sıvıları sebebiyle de hastalığa yakalanmak mümkün!
Ne yazık ki, maymun çiçeğinin kesin bir tedavisi bulunmuyor! Bu sebeple, hastalığa karşı yürütülebilen en etkili yöntem hastalığın yayılmasını önlemek. Hastalığı kontrol altında tutabilmek ve salgına dönüşmesinin önüne geçmek için “çiçek hastalığının” tedavisinde kullanılan aşılar kullanılıyor. Ancak, maymun çiçeğine karşı özel olarak geliştirilmiş etkin bir aşı bulunmuyor. Ayrıca, yine kesin bir tedavi sunmasa bile bazı antiviral ilaçlar da kullanılıyor. Çoğu zaman, hastalığın belirtileri bir iki hafta içerisinde kendiliğinden yok oluyor.
Maymun çiçeği nerelerde görüldü?
Afrika kökenli maymun çiçeği, bu yıl Avrupa ve Amerika’da ortaya çıktı. İngiltere, İspanya, Portekiz, İtalya, İsveç, Belçika, Kanada ve ABD hastalığın şimdiye kadar Afrika dışında görüldüğü ülkeler.
Avrupa’daki bilim insanları, hastalığın yayılmasından endişe ediyor. İspanya’da 23 yeni vaka tespit edildi. Portekiz’de ise 15 şüpheli vakanın araştırıldığı bildirildi. İngiltere’de kısa süre önce tespit edilen 2 vaka ile birlikte, vaka sayısı 9’a çıktı. Hastalığın en son görüldüğü Avrupa ülkesi ise Belçika oldu. Hastalığın Belçika’nın en büyük ikinci şehrinde ortaya çıkması “salgın” endişesinin artmasına sebep oldu.
Salgın tehlikesi var mı?
Bazı halk sağlığı uzmanlarına göre, hastalığın bir salgına dönüşmesi düşük bir ihtimal fakat yine de mümkün. Virüsün bulaşıcılığı şimdilik korkulacak düzeyde değil. İngiltere’deki uzmanların açıklamasına göre hastalığa yakalanan bir kişiyle temas halindeki 50 kişiden, sadece bir tanesinde hastalık tespit edildi. Ayrıca bu hastalık benzer bir hastalık olan çiçek hastalığına göre oldukça tehlikesiz. İşte bu sebeplerle, maymun çiçeği şu an için ciddi bir salgın tehdidi olarak görülmüyor. Buna rağmen, vaka sayılarındaki artış sebebiyle hastalığın seyri büyük bir dikkatle takip ediliyor.
… 2 3
