EDEBİYAT VE TOPLUM

                                                     EDEBİYAT  VE  TOPLUM

Edebiyat; doğru anlama ve doğru anlatma değeridir. Edebiyat değerdir; çünkü toplumun dilidir. Birey, insan ve toplumun tüm unsurları kendini edebiyatla ifade eder. Edebiyat Arapça bir kelimedir. Edep kökünden gelir.. e d b : e – eline, d – diline, b – beline sahip olmak demektir. Edep; güzel huy, iyi ahlak, güzel tabiat yani fıtratın tabiatı (yaradılış) demektir.

En temel anlamıyla edebiyat; duygularımızı, düşüncelerimizi, maddi ve manevi değerlerimizi, insani hasletlerimizi birey ve toplum yaşantısı açısından ele alıp söz ve yazıyla etkin – etkili bir biçimde anlatma sanatıdır.  Edebiyat birey açısından ifade kabiliyetidir.  Her birey  yada her insan ifade etme becerisi ve kabiliyetine sahip değildir. Ondan dolayıdır  ki  herkes yazar yada şair değildir. Kendini, duygu – düşüncelerini, toplumu yada tabiatı, evreni, alemi ve alemde olup bitenleri sözlü ve yazılı olarak ifade etmek bir kabiliyeti – beceriyi gerektirir. Toplumsal hayat alanında olup bitenleri analiz etmek, tartışmak, sorgulamak, var olan toplumsal sorunları çözmek, çözüm üretmek edebi bir kimliğe sahip olmakla direk alakalıdır. Düşünmeyen, akletmeyen insan söz gücünü kullanamaz. Edebiyatın ana kaynağı sözdür, kelamdır, kalemdir, sözün gücüdür. Bu anlamda duygunun, düşüncenin, fikrin, aklın ve vicdanın sesi edebiyatla ortaya çıkar.

Duyguları, düşünceleri, bunlara sahip olan insanı ve toplumu, toplumsal yaşamı anlatmayı amaç edinen bir sanat türü olarak edebiyatın sahası insan ve insanın uğraşısı olan her şeydir. Çünkü edebiyat insanı (bireyi) ve toplumu muhatap edinen bir ilim dalıdır.  Hiçbir  ilim alanının, insanın zihin ve ruhunu geliştirmede onun kadar daha etkili olamayacağını söyleyebileceğimiz edebiyat; gerçekten bireylere ve onların oluşturduğu topluma köklü ve çok yönlü etki eder.

‘’Edebiyat; büyüğü büyük, küçüğü küçük, güzeli güzel ve çirkini çirkin göstermektir; edebiyatsız bir millet, dilsiz insan gibidir’’ diyen Namık Kemal’e göre edebiyat bir toplumun dilidir.  Sanattan beklenen eğlendirerek eğitmektir. Zaten güzel sanatların bir kolu olan edebiyat da; öğretmez, sezdirir, kavratır. Öte yandan aklın ve ahlakın istediği de asıl bu sezme, kavrama gücüdür. Rabbim, bizi Furkan ve edebiyat ışığında hep edepli kılsın.

                                                                                                                      Harun YILMAZ